MATKA BOŻA ŁASKAWA – ŚLICZNA GWIAZDA LWOWA CZ -1

Józef Szolc-Wolfowicz, malarz, obywatel lwowski i geometra, po śmierci siostrzenicy Katarzyny Domagaliczówny namalował obraz dla jej rodziców, ławnika lwowskiego Wojciecha Domagalicza i jego małżonki Katarzyny z Wolfowiczów. Obraz przedstawia unoszącą się w obłokach Matkę Bożą w czerwonej sukni i w zielonym płaszczu, trzymającą na prawym kolanie stojące Dzieciątko Jezus. Matka Boża otoczona jest aniołami, z których dwaj unoszą koronę, spogląda na panoramę Lwowa. Poniżej klęczą Katarzyna Domagaliczówna z bratem Janem. Oboje mają różańce w dłoniach, zanurzeni w modlitwie. Rodzice umieścili obraz na ścianie świątyni z tyłu wielkiego ołtarza od ulicy Halickiej, nad grobem dziewczynki, znajdującym się na przykatedralnym cmentarzu. Cmentarz grzebalny naokoło Katedry istniał do 1783 roku. Z czasem obraz Matki Bożej Łaskawej, nazywanej też Murkową, wierni otoczyli kultem. Obraz przyciągał na modlitwę coraz więcej wiernych. Niezliczone upraszane tam łaski sprawiały, że lud rozmodlony czuwał od rana do nocy. Lampy, świece nie gasły. Składane bukiety i wota świadczyły o błogosławieństwie, jakim Najświętsza Panna darzyła tych, którzy w potrzebie się do Niej uciekali.

Arcybiskupem lwowskim w latach 1583–1603 był Jan Dymitr Solikowski, dyplomata, pisarz i poeta, człowiek oddany Ojczyźnie bezgranicznie. Arcybiskup sprzyjał rozwijającemu się kultowi. Matka Boża Łaskawa sprawiała cuda. Jednym z pierwszych odnotowanych w kronikach było cudowne uzdrowienie obywatelki miasta Lwowa o nazwisku Kociołkówna, chorującej na serce. Ból sprawiał, że traciła przytomność. Lekarze byli bezradni. Kobieta była już w agonii. Wówczas krewni polecili panią Kociołkównę Najświętszej Pannie w cudownym obrazie. I stał się cud, umierająca wyzdrowiała. Wdzięczna kobieta ofiarowała do obrazu wielką srebrną tablicę wyobrażającą serce i sukienkę jedwabną haftowaną w złote kwiaty.

Po śmierci arcybiskupa Solikowskiego w 1603 roku następni metropolici lwowscy, Jan Zamoyski (1604–1614) oraz Jan Andrzej Próchnicki (1614–1633) przychylnie spoglądali na szerzący się kult. Kolejny arcybiskup metropolita, Stanisław Grochowski (1633–1645), widząc, że kult z prywatnego staje się publiczny, po naradzie z kapitułą podjął decyzję przeniesienia obrazu do kaplicy Rajeckiej, zwanej Szolcowską, położonej obok na cmentarzu kościelnym. Ludzie zbierali się tłumnie przy zamkniętej kaplicy, otaczając cmentarz, odprawiali nabożeństwa. W tej sytuacji arcybiskup na prośbę wiernych otworzył kaplicę i zezwolił na odprawianie mszy świętych przed obrazem.

14 lutego 1643 roku Katarzyna Domagaliczowa za wysłuchanie próśb złożyła Matce Bożej Łaskawej srebrną tablicę. Podobną tablicę, nieco większą, 13 października 1645 roku ofiarował Jakub Sobieski, wojewoda ruski, ojciec króla Jana III, jako wotum za uzdrowienie z ciężkiej, niebezpiecznej choroby córki Anny Sobieskiej.

Kult Matki Bożej Łaskawej we Lwowie rozwinął znacznie arcybiskup metropolita Józef Bilczewski (1900–1923). Dzięki jego staraniom papież Pius X w 1908 roku zezwolił na obchodzenie w archidiecezji lwowskiej święta Najświętszej Panny Maryi Królowej Korony Polskiej. W dwa lata później tenże papież ogłosił Matkę Bożą Łaskawą Patronką archidiecezji. W 1923 roku, na prośbę biskupów polskich, Stolica Apostolska ustanowiła dzień 3 maja świętem Najświętszej Panny Maryi Królowej Korony Polskiej.

W 1945 roku w trosce o bezpieczeństwo w trudnych czasach wojennych obraz został ukryty, a w miejsce oryginału wstawiono kopię. W kwietniu 1946 roku władze sowieckie zmusiły arcybiskupa Eugeniusza Baziaka do opuszczenia Lwowa, który znalazł się w granicach ZSRR. Arcybiskup zabrał ze sobą obraz do Polski. W miejsce oryginału wstawiono początkowo papierową kopię fragmentu wizerunku autorstwa lwowskiej nauczycielki i malarki Marii Pokiziak, umieszczoną pod metalowymi sukienkami, a później olejną reprodukcję na desce w takiej samej aranżacji. W tej formie kopia przetrwała aż do połowy lat 90. XX wieku. Kiedy profesor krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych Józef Nykiel namalował w roku 1983 dwie kopie obrazu, jedna z nich została umieszczona w lubaczowskiej prokatedrze, druga zaś w Katedrze lwowskiej. Otoczona kultem lwowska kopia ostatecznie znalazła azyl w Muzeum Archidiecezjalnym we Lwowie. Tymczasem oryginał od 1947 roku znajdował się w skarbcu na Wawelu, a następnie w katedrze w Tarnowie.

REKORONACJA OBRAZU

W 1968 roku nowy administrator apostolski w Lubaczowie, bp Jan Nowicki (1968–1973), przeniósł cudowny obraz do Lubaczowa i przechowywał go w swojej kaplicy. 2 lutego 1974 roku bp Marian Rechowicz, administrator apostolski w Lubaczowie (1974–1983), uroczyście wprowadził obraz do prokatedry. 4 maja 1980 roku Kapituła Metropolitalna na wniosek biskupa podjęła decyzję o rekoronacji obrazu. Wizerunek Matki Bożej Łaskawej trafił do konserwacji w Krakowie. W 1983 roku Józef Nykiel wykonał jego dwie wierne kopie. 19 czerwca 1983 roku Ojciec Święty Jan Paweł II, podczas pielgrzymki do Polski, na Jasnej Górze umieścił na obrazie korony papieskie. Dzień później, 20 czerwca, bp Marian Rechowicz przeniósł ozdobiony koronami wizerunek do kaplicy kurii arcybiskupiej w Lubaczowie, a następnie w procesji do prokatedry. Z uwagi na prowadzoną rozbudowę prokatedry wizerunek przeniesiono do kaplicy domu biskupiego, a w 1986 roku przewieziono go do Tarnowa, zaś następnie do konserwacji do Krakowa. Odnowiony obraz został złożony w skarbcu na Wawelu, gdzie pozostaje do dziś. Kopię z koronami papieskimi umieszczono w prokatedrze lubaczowskiej, w nastawie ołtarza głównego. Intronizacji dokonał 8 grudnia 1989 roku bp Marian Jaworski. W dniach 2–3 czerwca 1991 roku modlił się przed obrazem Jan Paweł II w czasie swej pielgrzymki do Lubaczowa. 2 czerwca Papież w prokatedrze wypowiedział znamienne słowa: Niech na całą naszą teraźniejszość i przyszłość nadal patrzą macierzyńskie oczy Maryi z Jej starożytnego obrazu w Katedrze lwowskiej, gdzie król Jan Kazimierz po doświadczeniach potopu składał swe historyczne śluby z 1656 roku.

25 czerwca 2001 roku Jan Paweł II nawiedził Katedrę we Lwowie, modląc się przed kopią cudownego obrazu Pani Łaskawej i przekazując Jej złotą różę.

Jego następca, Papież Benedykt XVI, 8 września 2002 roku – za pośrednictwem kard. Józefa Tomko – przekazał słynącemu łaskami wizerunkowi Matki Bożej różaniec.

Ryszard Fraczek

Na podstawie albumu

BAZYLIKA METROPOLITALNA OBRZĄDKU ŁACIŃSKIEGO WE LWOWIE.

- DZIEJE - HISTORIA- WSPÓLNOTA.